خشکی چشم و درمان با مهندسی بافت و جبران کمبود سلول های بنیادی لیمبال
کمبود قسمت آبکی اشک در نتیجه عدم کفایت غدد لاکریمال یکی از علل بزرگ بیماری خشکی چشم است.افرادی که خشکی چشم از نوع شدید دارند مانند استیون جانسون،سندرم شوگرن و نیز پمفیگوئید سیکاتریشیل درمان با اشک مصنوعی در مورد آن ها کفایت نمی کند.مهندسی ساخت غدد لاکریمال ممکن است پیشنهاد مناسبی جهت جایگزین پیوند به منظور تولید اشک باشد.
مانند سایر بافت های مهندسی شده غدد لاکریمال بازسازی شده نیاز به دو جز اصلی دارد:
1-سلول های تمایز یافته که توانایی ترشح اشک جهت مرطوب سازی سطح چشم را داشته باشند.
2-ساختار مناسب جهت حفظ عملکرد،نقش فیزیولوزیکی و نیز موفولوژی ان ها.
برای مهندسی بافت غدد لاکریمال از سلول های آسینار غدد لاکریمال استفاده می شود که هم اکنون از موش،خرگوش و یا انسان به دست می آید.(3-5)غشا پرده آمنیونی نیز به عنوان ماده مناسب باز سازی کننده سطح چشم و نیز درمان آنومالی های که بر سطح چشم قرار دارند مانند نقص دائمی در سلول های اپیتلیال،پتریزیوم و نیز سیم بلفارون مورد استفاده قرار گرفته است. سلول های بنیادی مخصوصا سلول های بنیادی جنینی این استعداد را دارند تا به عنوان منبع قابل تجدید برای مهندسی بافت مورد استفاده قرار بگیرند. کمبود سلول های بنیادی در ناحیه لیمبوس سبب رشد غیرطبیعی بافت پانوس فیبروواسکولار بر سطح قرنیه و التهاب مزمن می شوند که دید را مختل می کند.نقش سلول های لیمبوس در اپیتلیوم قرنیه هومئوستاز می باشد(1-2) در بیشتر بیماران با کمبود سلول های بنیادی لیمبوس پیوند از غشا آمنیون سبب بازسازی سطح قرنیه و بهبود چشمگیری در وضوح دید شود. در بیماران با کمبود سلول های بنیادی لیمبوس ،کراتوپلاستی محدودیت هایی در موفقیت دارد که به دلیل عدم انتقال و پیوند سلول های بنیادی ، خونرسانی قرنیه و نیز عدم ثبات سلول های اپیتلیال ،بدون درمان باقی می ماند پیوند ها ممکن است آلوژنیک و یا اتولوگ باشند.میزان بقا بافت پیوند شده از 45-40% در سال اول به 33% در سال دوم و به 27% در پایان سال سوم کاهش می یابد. تحت شرایط استفاده از دارو های ایمیونوساپرسیو سیستمیک و نیز موضعی میزان رد پیوند به 36%می رسد. بیماران با استیون جانسون،آنومالی پلک و نیز پیوند آلوژنیک لیمبوس نتیجه بسیار ضعیفی از جراحی می گیرند به منظور غلبه بر ضعف های موجود مهندسی بافت گسترش یافته است،برتری این روش شامل آسیب جزئی در محل انجام بیوپسی در فرد دهنده و نیز امکان اجتناب از مصرف داروهای ایمیونوساپرسیوبوسیله استفاده از بافت اتولوگ است بالاتر بودن میزان بازسازی سطح قرنیه و نیز ریسک پایینتر برای برای شکست پیوند کامل یا نسبی پیشنهاد دهنده برتری پیوند اتولوگ بر آلوژنیک است وعلت شکست در موارد ناموفق میزان کم سلول های بنیادی انتقال یافته یا از میان رفتن آن ها پس از پیوند می باشد.بیشترین میزان بهبودی در بیماران پس از سوختگی گرمایی یا شیمیایی مخصوصا اگر با بافت اتولوگ جایگزین شوند، به دست خواهد آمد.
